لایروبی چاه آب و فاضلاب را میتوانیم اینطور بیان کنیم که به خارج کردن خاک، سنگ و مواد جامد از چاه که منجر به گرفتگی چاه و در نتیجه موجب لبریز شدن چاه می شود، لایروبی گفته می شود. معمولا در بیش تر خونه ها و ساختمون ها چاه های فاضلاب بصورت جذبی هستند. چاه های جذبی بیش تر در زمین هایی هستن که خاک اونا میتونه فاضلاب رو دفع کنه. یک چاه استاندارد می بایست بتونه لایروبی چاه آب و فاضلاب رو داخل خودش جذب کنه و در صورتی که چاه استاندارد نباشه یا این که زمینی که در اون چاه زده شده خاکش مرغوب نباشه، چاه زودتر از زمان معمولی پر گردیده و نیاز به لایروبی چاه آب و فاضلاب داره. لبریز شدن چاه معمولا عوارض مختلفی داره، یکی از اون عوارض میتونه جنس خاک محل چاه باشه.
چاه هایی که در مناطق کوهستانی هستن (از جنس سنگ هستن) معمولا کشش کمتری دارن و مرتبا در طی چندین سال پر میشن، در مقابل چاه هایی که از نوع شن هستن، شاید پس از گذشت 20 یا 25 سال پر بشن. در وضعیت کلی، احتمال لبریز شدن چاه در زمین های شنی خیلی کمتر از زمین های خاکی می باشد. از سایر دلایل لبریز شدن چاه، رسوب لایه ای از مواد زائد در دیواره و کف چاه میباشد که سبب میشه آب و فاضلاب در خاک نفوذ نکنه. بعضی وقت ها موها و چربی ها سبب تولید لایه نفوذ ناپذیر در چاه میشن. این لایه نفوذ ناپذیر یا به اصطلاح ضد آب، بدنه و کناره چاه رو پوشش میده و از دفع آب دوری میکنه. در این زمان چاه می گیره و ما می تونیم با لایروبی چاه آب و فاضلاب در هزینه ها صرفه جویی کنیم.
لایروبی چاه آب و فاضلاب چیست؟
لایروبی چاه آب و فاضلاب یکی از عملیات های اختصاصی چاه است که در آن بخش های متعدد چاه را پاکسازی کرده و اقدام به لایروبی چاه آب و فاضلاب می نمایند. لایروبی چاه آب و فاضلاب به مانند زنده کردن چاه می باشد. لایه های فاضلاب در حین سال های سال به دیواره ها و کف چاه چسبیده اند و بر روی آن لایه های قطور ایجاد کرده اند. این لایه ها سبب خودداری از جذب آب می شود و جلوی کار چاه را می‌گیرد. در واقع این لایه های زائد نفس چاه را می‌گیرند. برای کارکرد بهتر چاه می بایست این لایه ها از بین بروند. لایروبی چاه آب و فاضلاب عبارت می باشد از جداسازی لایه های زائد از دیواره و کف چاهکه لایروبی چاه آب و فاضلاب تاثیر زیادی بر کارایی آن دارد.
چاه بعد از لایروبی به مانند چاهی جدید عمل می‌کند. لایروبی چاه آب و فاضلاب مانند این می باشد که چاه را از نو حفر کرده باشند. علت اصلی لایروبی چاه آب و فاضلاب افزایش کارایی آن است. با وجود لایه های اضافی در سطح های چاه، کارکرد آن با اختلال مواجه می گردد. با لایروبی چاه آب و فاضلاب و از بین بردن لایه های مازاد روی سطح ها این خلل از بین خواهد رفت و چاه مجدد کارکرد سابق خویش را خواهد داشت. لایروبی چاه آب و فاضلاب تاثیر متعددی در کارکرد چاه دارا است. با یک دفعه کف تراشی چاه می توان از چند بار تخلیه چاه خودداری کرد. لایه روبی چاه سبب ساز کاهش زمان های تخلیه چاه می شود حتی تا چندین سال از لبریز شدن چاه و نیاز به تخلیه چاه جلوگیری می نماید.
چرا به لایه روبی چاه نیاز می باشد؟
سیستم نامناسب دفع فاضلاب شهری، دردسر‌های متعددی را برای اشخاص مختلف با خود به همراه داشته است. در کشور ما برای دفع فاضلاب از چاه های مخزنی استفاده می شود و همانگونه که از نام این چاه‌ها معلوم می باشد، قابلیت و امکان لبریز شدن آنان بعد از چندین سال استفاده امکان دارد، ولی در برخی موارد شاهد این هستیم که بعد از تخلیه چاه طولی نمی‌کشد که مجدد چاه پر می گردد! اینجاست که لایروبی چاه آب و فاضلاب کارساز می شود. خدمات لایروبی چاه آب و فاضلاب به عوامل متعددی از جمله اندازه چاه، عمق چاه، اندازه و سختی کار بستگی دارد.
زمانی که فاضلاب به داخل چاه می‌ریزد، چاه انباری از فاضلاب می‌گردد و افزون بر آن مواد متعدد در دیواره‌ها و کف چاه نفوذ می نمایند به همین علت بعد از سال ها استفاده از چاه فاضلاب ساختمان دیگر نفوذپذیری خود را از دست داده و کارایی گذشته را نداشته و نیاز به ترمیم و بازسازی چاه ریزشی دارد. به خاطر همین پس از تخلیه چاه و لایروبی چاه آب و فاضلاب نفوذ پذیری چاه به شدت زیادتر می گردد. اولین عامل پر شدن چاه، خاک و زمین منطقه می باشد. در بخش های کوهستانی به علت زمین سفت و کشش چاه فاضلاب هایشان کمتر از مناطقی می باشد که زمینی با خاک قابل انعطاف دارا هستند.
یکی دیگر از عوارض پر شدن چاه ته نشین شدن لایه ای از مواد زائد در کف و دیواره چاه می باشد که منجر به عدم جذب آب بوسیله زمین می شود. این لایه که تشکیل شده از مواد دفعی، صابون، مو و دیگر مواد زائد است از روش لوله‌های فاضلاب به داخل چاه وارد شده و در کف آن ته نشین می گردد یا این که در دیواره آن رسوب می نماید. در صورتی این حادثه رخ دهد می بایست آب داخل چاه را تخلیه کرد و مواد ته نشین گردیده را از داخل آن خارج کرد این لایه ضد آب کلیه بدنه کانال چاه را می‌پوشاند و منجر به عدم نفوذ آب در چاه می‌گردد.
فوائد و مزایای لایروبی چاه فاضلاب
بعد از تخلیه چاه، جهت ترمیم و بازسازی چاه اصطلاحا تبدیل چاه مرده به زنده، بایستی مواد چسبیده به دیواره چاه را از میان ببریم. در واقع لایروبی چاه آب و فاضلاب به روشی برای سالم نگه داشتن چاه فاضلاب نیز گفته می شود. با انجام عمل لایروبی و پاکسازی چاه پس از تخلیه، نفوذپذیری چاه فاضلاب شدیدا افزایش پیدا کرده و چاه مثل روز ابتدایی خود خواهد شد به گونه ای که دیگر نیازی به حفر چاه تازه پیدا نمی شود. لایروبی چاه مخصوصا لایروبی چاه آب و فاضلاب حائز اهمیت است، زیرا در صورتی که به طور استاندارد انجام نشود هزینه ای که بابت انجام لایروبی چاه آب و فاضلاب پرداخت گردیده از میان می رود. مجریان لایروبی در این زمینه تخصص داشته تا به صورت حرفه ای و بی خطر فعالیت کنند.
همان طور که گفته شد لایه های زائد نفس چاه را می گیرند و چاه را خفه می‌کنند. مزیت اصلی لایروبی چاه آب و فاضلاب زنده کردن چاه می باشد. با لایروبی، چاه فاضلاب می توان مجدد نفس بکشد و فاضلاب را به خوبی جذب نماید. دیگر مزیت لایروبی چاه آب و فاضلاب ایجاد کارایی مطلوب برای چاه است. با وجود لایه های مازاد در دیواره چاه، کارکرد مطلوب از چاه سلب گردیده بود و چاه نمی توانست به خوبی فعالیت نماید. ولی با لایروبی چاه آب و فاضلاب دیگر این وضعیت وجود ندارد.
بعد از لایروبی چاه آب و فاضلاب به راحتی فعالیت خود را انجام می‌دهد و آب و فاضلاب را جذب می نماید. مفهوم واقعی زنده شدن چاه نیز برگرفته از همین مورد می باشد. ما با لایروبی چاه آب و فاضلاب آن را زنده می کنیم. لایروبی می توان فواید دیگری نیز داشته باشد. فوایدی مانند پرهیز از پر شدن سریع چاه، خودداری از ریزش ساختمان، پرهیز از ایجاد نم در کف ساختمان و فواید دیگر که هر مورد تاثیر بسزایی در ساختمان دارا هستند.
لایه روبی چاه چگونه انجام می شود؟
روش فعالیت به‌این صورت است که بعد از تخلیه کامل چاه کارگر لایروب وارد چاه می‌شود و مبادرت به تراشیدن لایه های مازاد دیواره چاه می نماید. کارگر این عمل را تا تمام شدن لایه های مازاد انجام می دهد. هنگامی لایه های مازاد و زائد تمام می‌شوند که لایه خاک در دیواره چاه نمایان شود. این عمل به سرعت انجام می‌شود. کارگر لایروبی به جهت تجربه و سرعت فعالیت در انجام کار به سرعت عمل لایروبی چاه آب و فاضلاب را به آخر خواهد رساند. برای تراشیدن لایه های مازاد هم می توان از ابزار دستی یا این که ابزار مکانیکی بهره برد. در صورتی که قابلیت و امکان به کارگیری از ابزار مکانیکی وجود داشته باشد می شود به راحتی و با سرعت تمام لایه های مازاد را تراشید و چاه را تجدید بنا کرد.
حتی در‌صورتی‌ک ه جنس خاک آن هم مطلوب باشد این عمل بایستی بوسیله شخصی آشنا با کار و کارشناس این عمل صورت پذیرد. با اینکه این کار در افکار عموم شغلی نا مطلوب می باشد و معمولا کسی به تخصص این فعالیت اعتنا نمی نماید ولی چنانچه در این فعالیت تخصص وجود نداشته باشد فعالیت به درستی انجام نخواهد شد و سود مطلوب نخواهد داشت.
حفر چاه یا لایروبی چاه کدام بهتر است؟
علت برتری لایروبی چاه آب و فاضلاب بر حفر چاه جدید چه می باشد؟ بیشتر وقت ها که چاه فاضلاب منازل پر می گردد، هنگامی مشتریان با شرکت های لوله بازکنی و تخلیه چاه تماس می گیرند به سراغ گزینه حفر چاه جدید می‌روند و مخارج آن را جویا می شوند چنانچه کمپانی تخلیه چاه و باز کردن لوله منصف باشد لایروبی چاه آب و فاضلاب را نیز سفارش می دهد. حفر چاه تازه مستلزم یک محدوده دیگری از محوطه ساختمان است و طبق استاندارد ها بایستی از چاه کهنه 2.5 متر فاصله داشته باشد تا از خطر های احتمالی خودداری شود.
هزینه حفر چاه جدید بر اساس متراژ چاه هست و نیازمند زمان و هزینه بیشتری نسبت به لایروبی چاه آب و فاضلاب خواهد بود، همینطور خاک حاصل از حفر چاه نو هزینه انتقال آن به بیرون از شهر را نیز به دنبال دارد. لایروبی چاه آب و فاضلاب این هزینه ها را کاهش داده و به این صورت میباشد که بعد از تخلیه چاه فردی وارد چاه می گردد و با کفتراشی و رسوب زدایی چاه را به یک چاه تازه تبدیل می نماید و در آخر بوسیله پمپ لجن کش مواد زاید را بیرون می‌کنند. ارزش کف تراشی را بر اساس معیار و حجم لجن و مواد زائدی می باشد که از لایه روبی چاه بیرون می نمایند احتساب می گردد و عمدتا بر اساس تعداد نیسان یا خاور حمل کننده مواد زائد می باشد.
